توسط : با تصمیم جدید گمرک ایران، نرخ محاسبه ارز برای واردات کالاهای اساسی از ۴۲ هزار ریال به بیش از ۱۰۵ هزار ریال افزایش یافت، تغییری که اثرات قابل توجهی بر قیمت مصرف‌کننده خواهد داشت.
بر اساس اعلام رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران، نرخ ارز مبنای محاسبه حقوق و عوارض گمرکی کالاهای اساسی از روزهای گذشته با افزایشی چشمگیر، از ۴۲ هزار ریال به بیش از ۱۰۵ هزار ریال به ازای هر دلار رسیده است. این تغییر که معادل افزایش دو و نیم برابری نرخ گمرکی است، به‌منزله بازتعریف اساسی در فرمول‌های محاسبه هزینه واردات برای گروهی از کالاهای حیاتی از جمله گندم، روغن خام، برنج، نهاده‌های دامی و داروهای انسانی تلقی می‌شود.
گمرک ایران علت این تغییر را هم‌راستایی با سیاست‌های کلان ارزی کشور و کاهش شکاف میان ارز ترجیحی و ارز ETS عنوان کرده است. با این حال، کارشناسان اقتصادی هشدار داده‌اند که چنین افزایش ناگهانی در نرخ گمرکی می‌تواند منجر به رشد بهای تمام‌شده واردات و در نهایت فشار مضاعف بر مصرف‌کنندگان نهایی گردد. در این بین، تولیدکنندگان صنایع غذایی و دارویی نیز از افزایش هزینه تأمین مواد اولیه و تأثیرات آن بر قیمت محصولات نهایی ابراز نگرانی کرده‌اند.
گزارش‌های میدانی و اظهارات فعالان صنفی نشان می‌دهد که اجرای این سیاست در شرایط ناپایدار فعلی اقتصادی، ممکن است تعادل بازار را دچار اختلال کند. به‌ویژه آن‌که بسیاری از شرکت‌های وارداتی، قراردادهای خود را با ارز پایه قبلی بسته‌اند و هم‌اکنون با هزینه‌های مضاعف و پیش‌بینی‌نشده مواجه‌اند. کارشناسان اقتصادی توصیه می‌کنند که دولت با تدوین بسته‌های حمایتی و تخصیص یارانه هدفمند، از بروز جهش‌های قیمتی در بازار کالاهای اساسی جلوگیری کند.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:
تصمیم به افزایش نرخ ارز مبنای گمرکی کالاهای اساسی را می‌توان یکی از نقاط عطف در سیاست‌های ارزی اخیر کشور دانست که پیامدهای آن فراتر از مرزهای تجاری است و به‌طور مستقیم معیشت خانوار، امنیت غذایی و ثبات بازار دارویی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فارمافود نیوز معتقد است، اگرچه هم‌راستایی با نرخ‌های بازار آزاد می‌تواند به شفاف‌سازی فرآیندهای ارزی کمک کند، اما اجرای چنین تصمیماتی بدون پیوست‌های حمایتی و سنجش دقیق اثرات اجتماعی و اقتصادی، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری برای گروه‌های آسیب‌پذیر به همراه داشته باشد. از این‌رو، ضرورت دارد نهادهای سیاست‌گذار با دیدی جامع‌نگر، مجموعه‌ای از راهکارهای مکمل برای حمایت از واردکنندگان، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان تدوین کنند تا از افزایش غیرقابل کنترل قیمت‌ها و کاهش دسترسی عمومی به کالاهای حیاتی جلوگیری شود.
فارمافود نیوز – صدای هوشمند زیست‌بنیان، تغذیه و آینده‌نگری.
