توسط : با افزایش مصرف مکمل‌های غذایی در ایران، آگاهی از بهترین گزینه‌ها بر اساس نیاز بدن و شواهد علمی، اهمیت دوچندانی یافته است.
در سال‌های اخیر، بازار مکمل‌های غذایی در ایران و جهان با رشد قابل توجهی مواجه شده و طیف متنوعی از این محصولات در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های تخصصی عرضه می‌شود. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، حدود ۵۰ درصد بزرگسالان در کشورهای توسعه‌یافته به‌طور منظم از مکمل‌های غذایی استفاده می‌کنند. این آمار در ایران نیز روندی صعودی را نشان می‌دهد، به‌ویژه در میان ورزشکاران، سالمندان و افرادی با رژیم‌های خاص غذایی. با وجود این رشد، همچنان نبود اطلاع‌رسانی علمی و استانداردسازی مصرف، چالش مهمی در مسیر بهره‌برداری صحیح از مکمل‌هاست.
ویتامین D، کلسیم، امگا ۳، آهن، زینک و ویتامین B۱۲ از جمله مکمل‌هایی هستند که بیشترین مصرف را در میان ایرانیان دارند. کمبود ویتامین D به‌ویژه در میان زنان و سالمندان ایرانی، مصرف این مکمل را به یکی از پرتقاضاترین موارد تبدیل کرده است. به گفته متخصصان تغذیه، مصرف خودسرانه مکمل‌ها نه‌تنها می‌تواند بی‌اثر باشد، بلکه در مواردی خطرناک نیز هست؛ به‌عنوان مثال، مصرف بیش از حد ویتامین A می‌تواند مسمومیت ایجاد کند.
طبق اعلام انجمن تغذیه ایران، مکمل‌های غذایی باید بر اساس بررسی‌های بالینی و نیاز واقعی فرد تجویز شوند. آمارها نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۲، میزان واردات مکمل‌های تغذیه‌ای حدود ۱۸ درصد افزایش یافته و بخش عمده‌ای از این محصولات از کشورهای آمریکا، آلمان و هلند تأمین می‌شود. با این حال، تولید داخلی نیز در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته و برندهای ایرانی توانسته‌اند بخشی از بازار را با کیفیت قابل قبول به دست گیرند.
بررسی بازار مکمل‌ها در ایران نشان می‌دهد که مصرف‌کنندگان عموماً به اطلاعات ارائه‌شده در فضای مجازی و تبلیغات تجاری اعتماد می‌کنند، در حالی که این اطلاعات در بسیاری از موارد پایه علمی ندارند. سازمان غذا و دارو بارها نسبت به توزیع مکمل‌های تقلبی یا غیراستاندارد هشدار داده است. در این راستا، کارشناسان تأکید دارند که خرید مکمل باید از مراکز معتبر و با تأیید پزشک یا داروساز صورت گیرد تا سلامت عمومی جامعه به خطر نیفتد.
در کنار مزایای مکمل‌های غذایی، چالش‌های جدی نظیر تداخل دارویی، مصرف بیش‌ازحد، تبلیغات گمراه‌کننده و نبود دستورالعمل‌های آموزشی عمومی نیز مطرح است. پژوهش‌های صورت‌گرفته در دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان می‌دهد که حدود ۳۵ درصد از مصرف‌کنندگان مکمل در کشور، از تداخلات دارویی احتمالی اطلاع ندارند. این آمار ضرورت اجرای کمپین‌های آگاه‌سازی و ورود سیاست‌گذاران سلامت به تنظیم دقیق‌تر بازار مکمل‌ها را نشان می‌دهد.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز
بازار مکمل‌های غذایی، بیش از آنکه یک بازار تجاری صرف باشد، با سلامت عمومی گره خورده است. افزایش مصرف مکمل‌ها بدون آموزش صحیح و نظارت کافی می‌تواند به بحران‌های پنهانی در حوزه سلامت بینجامد. در حالی که برخی مکمل‌ها می‌توانند کمبودهای تغذیه‌ای را جبران کرده و کیفیت زندگی افراد را ارتقا دهند، مصرف ناآگاهانه و تجویزهای غیرتخصصی، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی محسوب می‌شود. فارمافود نیوز باور دارد تنها با سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد علمی، آگاهی‌رسانی هدفمند، حمایت از تولیدکنندگان معتبر داخلی و نظارت جدی بر بازار می‌توان مسیر این صنعت نوظهور را در جهت ارتقای سلامت جامعه هدایت کرد.
فارمافود نیوز | جریان هوشمند خبر در صنایع غذا، دارو و سلامت
