پرورش کرم ابریشم، فعالیتی با قدمت تاریخی در ایران، نه تنها منبعی برای تولید ابریشم گرانبهاست بلکه با روشهای نوین، میتواند به یک صنعت سودآور و پایدار در مناطق روستایی و کمبرخوردار تبدیل شود.
پرورش کرم ابریشم یا نوغانداری، صنعتی با پیشینه کهن در ایران، همواره فراتر از یک فعالیت صرفاً اقتصادی، نمادی از فرهنگ و هنر ایرانی بوده است. در گذشتهای نه چندان دور، بسیاری از خانوادههای روستایی، بهویژه در استانهای شمالی کشور، از طریق پرورش کرم ابریشم امرار معاش میکردند. امروزه، با وجود تغییرات صنعتی و اقتصادی، این صنعت همچنان پتانسیل بالایی برای تولید ابریشم و ایجاد ارزش افزوده دارد، بهویژه اگر با روشهای نوین و حمایتهای لازم همراه شود.
مراحل اصلی پرورش کرم ابریشم:
- تهیه تخم نوغان: آغاز کار با خرید تخمهای سالم و باکیفیت کرم ابریشم است. تخمها در شرایط دمایی و رطوبتی خاص نگهداری میشوند تا از خواب زمستانی بیدار شده و به لارو تبدیل شوند.
- تغذیه لاروها: لاروهای کرم ابریشم، پس از تفریخ، به سرعت رشد میکنند و غذای اصلی آنها برگ درخت توت است. کیفیت و تازگی برگ توت، تأثیر مستقیمی بر سلامت کرمها و کیفیت ابریشم تولیدی دارد. در این مرحله، فراهم آوردن محیطی پاکیزه و با تهویه مناسب بسیار مهم است.
- تشکیل پیله: پس از حدود ۳۰ تا ۴۰ روز تغذیه مداوم و رشد، کرمها وارد مرحله شفیرگی میشوند و شروع به تنیدن پیلههای ابریشمی دور خود میکنند. این مرحله، اوج کار نوغاندار است، زیرا کیفیت نخ ابریشم به نحوه تنیدن پیله بستگی دارد. پس از تکمیل پیلهها، آنها جمعآوری شده و برای فرآوریهای بعدی آماده میشوند.
مزایای نوغانداری نوین:
- ایجاد اشتغال پایدار: پرورش کرم ابریشم، بهویژه در مناطق روستایی و برای زنان سرپرست خانوار، فرصتهای شغلی مناسبی را فراهم میکند.
- ارزآوری: ابریشم، محصولی با ارزش جهانی است و صادرات آن میتواند به کسب درآمدهای ارزی قابل توجهی برای کشور کمک کند.
- اقتصاد مقاومتی: این صنعت با اتکا به منابع داخلی و نیروی کار بومی، در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی عمل میکند.
- محصولات جانبی: علاوه بر ابریشم، فرآوردههای جانبی دیگری نظیر کود آلی از فضولات کرم ابریشم نیز قابل تولید است.
حفظ و توسعه نوغانداری، نیازمند حمایتهای دولتی در زمینه تامین تخم نوغان باکیفیت، آموزش روشهای نوین پرورش، و بازاریابی محصولات است تا این صنعت کهن بتواند جایگاه واقعی خود را در اقتصاد کشور بازیابد.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:
پرورش کرم ابریشم، فراتر از یک سنت تاریخی، نمادی از پتانسیل نهفته در کشاورزی کوچکمقیاس و صنایع خانگی برای ایجاد ارزش افزوده و تقویت امنیت غذایی است. از منظر فارمافود نیوز، این صنعت نه تنها منبعی برای تولید الیاف طبیعی و باارزش است، بلکه میتواند به تامین معیشت پایدار در مناطق روستایی و کمبرخوردار کمک شایانی کند. احیای نوغانداری نوین با تمرکز بر آموزش، فناوری و بازاریابی، میتواند به تنوعبخشی به صادرات غیرنفتی و تحقق اقتصاد مقاومتی یاری رساند. فارمافود نیوز تاکید دارد که حمایت هدفمند از این صنایع بومی، با در نظر گرفتن ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی، کلید اصلی برای تبدیل پتانسیلهای سنتی به فرصتهای نوین توسعه پایدار است.
شعار پایانی فارمافود نیوز: