توسط : در پی کاهش نظارت‌ها و رشد پدیده اجاره‌دادن سهمیه نانوایی، بازار تولید و عرضه نان در برخی مناطق کشور به دلالان واگذار شده است.
در حالی‌که نان به‌عنوان اصلی‌ترین کالای مصرفی خانوار ایرانی همواره مورد حمایت دولتی بوده، گزارش‌های میدانی اخیر نشان می‌دهد نظارت مؤثر بر کیفیت، قیمت و فرآیند عرضه نان در برخی استان‌ها تضعیف شده است. به گفته رئیس اتحادیه نانوایان، تعداد قابل‌توجهی از واحدهای نانوایی، سهمیه آرد دولتی خود را اجاره داده و مسئولیت اداره نانوایی را به افراد غیرحرفه‌ای یا واسطه‌ها واگذار کرده‌اند. این رویه، نه‌تنها باعث افت محسوس کیفیت نان شده، بلکه بی‌نظمی در قیمت‌گذاری و عرضه را نیز تشدید کرده است.
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد در بسیاری از نانوایی‌ها، نرخ مصوب رعایت نمی‌شود و نان تولیدی از نظر وزن، اندازه، پخت و کیفیت با استانداردهای ابلاغی فاصله دارد. بر اساس داده‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، متوسط افزایش شکایات مردمی نسبت به کیفیت نان طی ۶ ماه اخیر، بیش از ۴۰ درصد رشد داشته است. از سوی دیگر، خلأ قانونی درخصوص برخورد با اجاره نانوایی‌ها باعث شده حلقه دلالی در بازار نان روزبه‌روز پررنگ‌تر شود. بسیاری از نانوایان فعال در میدان، نه مالک جواز نانوایی هستند و نه در مسیر تأمین آرد نقشی دارند؛ بلکه صرفاً به‌عنوان نیروی اجرایی در این زنجیره عمل می‌کنند.
مدیرکل نظارت بر خدمات عمومی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده است که فرآیند اجاره نانوایی‌ها خلاف سیاست‌های تنظیم بازار و مغایر با اهداف یارانه‌ای دولت است. با این حال، نبود سامانه‌های شفاف برای رصد عملکرد نانوایی‌ها، و عدم حضور مؤثر بازرسان در سطح شهرها، موجب شده بسیاری از تخلفات در عمل نادیده گرفته شوند. در برخی موارد حتی گزارش شده است که آرد دولتی به‌صورت غیرقانونی از شبکه تولید نان خارج شده و وارد بازار آزاد آرد می‌شود.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز
آنچه امروز در بازار نان کشور شاهد آن هستیم، تنها یک ضعف در کیفیت تولید یا تغییرات جزئی در قیمت نیست؛ بلکه نشان‌دهنده خلأیی بنیادین در ساختار نظارتی و سیاست‌گذاری در حوزه یکی از اساسی‌ترین اقلام سبد مصرفی خانوار ایرانی است. وقتی حلقه‌های دلالی به نهاد تولید نان ورود پیدا می‌کنند و نانوایی‌ها به بنگاه‌های اجاره‌ای بدل می‌شوند، نه‌تنها امنیت غذایی بلکه عدالت در دسترسی به نان با مخاطره مواجه می‌شود. فارمافود نیوز معتقد است حفظ کیفیت نان، نیازمند طراحی سیستم‌های شفاف، دیجیتال‌سازی زنجیره تولید و توزیع، و بازگشت نظارت علمی و میدانی با تمرکز بر سلامت و معیشت مردم است. تداوم بی‌توجهی به این مسئله، می‌تواند به بی‌اعتمادی عمومی و بحران در امنیت غذایی منجر شود.
فارمافود نیوز | جریان هوشمند خبر در صنایع غذا، دارو و سلامت
