دولت ضمن تأکید بر حمایت از تولیدکنندگان دام و طیور، اعلام کرده اعتبار تعرفه تثبیتشده واردات جو، ذرت و کنجاله خوراکی برای دورهای دیگر تمدید میشود.
دولت ایران اخیراً تصمیم گرفته است اعتبار تثبیت قیمت واردات نهادههای اساسی خوراک دام و طیور شامل جو، ذرت و کنجاله را برای دوره جدیدی تمدید نماید، تا از تأثیرات تورمی چشمگیر ناشی از نوسانات جهانی و نرخ ارز بر بازار داخلی دامداران جلوگیری کند. بر اساس گزارش اولیه، این اقدام در هماهنگی با وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان صورت گرفته است. محصولات گفتهشده، به عنوان سه نهاده حیاتی در خوراک دام و طیور، از جمله کالاهایی بودهاند که افزایش قیمت آنها مستقیماً به هزینه تولید مرغ و گوشت دام منجر میشود.
تمدید این اعتبار به معنی آن است که واردات این نهادهها تحت تعرفههای تعیینشده قبلی انجام خواهد شد و واردکنندگان اجازه دارند تا بدون افزایش نرخ حقوق گمرکی، اقدام به واردات نمایند. این بسته حمایتی دولت همچنین شامل تسهیلاتی برای تخصیص ارز مورد نیاز واردات است، به طوری که واردکنندگان بتوانند با هزینه تأمین مالی کمتر، نهادهها را وارد بازار ایران کنند. این موضوع امیدهایی در بین فعالان زنجیره تولید دام و طیور ایجاد کرده تا قیمت تمامشده کالاهای پروتئینی متعادلتر بماند.
با این حال، کارشناسان کشاورزی هشدار دادهاند که این اقدام تنها راهکاری کوتاهمدت است و نمیتواند به تنهایی مشکلات ساختاری بازار نهاده را رفع کند. آنها تأکید میکنند که وابستگی به واردات، ضعف زیرساختهای انبارداری، حملونقل دشوار در برخی نقاط کشور، و نوسانات ارزی همچنان چالشهایی جدیاند. همچنین، برخی فعالان تولید اظهار داشتهاند که طولانیمدت نبودن این تثبیت، باعث شده است برنامهریزی برای تولید و استفاده بهینه از این نهادهها دشوار باشد.
این تصمیم دولت را گامی مثبت، اما موقتی در جهت حمایت از تولیدکنندگان خوراک دام میدانیم. در شرایطی که قیمت نهادههای خوراک دام یکی از مؤلفههای مهم در هزینههای تولید گوشت و محصولات دامی است، حفظ ثبات تعرفه و کاهش هزینه واردات میتواند فشار قیمتی بر بازار را کاهش دهد، اما این کافی نیست.
ما بر این باوریم که برای دستیابی به پایداری در صنعت دام و طیور، باید اقدامات ذیل صورت گیرند:
- تقویت تولید داخلی نهادههای مهم مانند ذرت و کنجاله با حمایت از کشاورزان، به کارگیری تکنولوژیهای جدید، و بهبود مدیریت آبیاری و خاک
- توسعه توان انبارداری و حملونقل با کیفیت در سراسر کشور تا از هدررفت نهادهها در مسیر انتقال جلوگیری شود
- تدوین سیاستهای ارزی تثبیتی یا ساختار حمایتی بلندمدت برای واردکنندگان نهاده تا نوسانات نرخ ارز به شکلی کنترلشده در قیمت تمامشده تأثیر بگذارد
- شفافیت در میزان واردات، ذخایر استراتژیک، و قیمتهای صادراتی تا فعالان بازار و تولیدکنندگان بتوانند برنامهریزی داشته باشند و از رفتارهای بازار سیاه جلوگیری شود.
به طور کلی، تمدید اعتبار تثبیت تعرفه نهادهها را باید فرصتی ببینیم؛ فرصتی برای جبران دیرکردها، رفع گلوگاهها، و حرکت به سمت یک بازار نهاده مؤثر، عادلانه و باثبات. اگر این تمدید بدون پشتوانه برنامهریزی مؤثر باشد، اثر آن تنها موقتی خواهد بود.