در حالی که نوسانات قیمت شیر خام و افزایش هزینههای تولید، صنعت لبنیات را با چالش مواجه کرده، بلاتکلیفی در تعیین نرخ نهایی محصولات لبنی، نارضایتی تولیدکنندگان و مصرفکنندگان را در پی داشته و نیازمند ورود فوری دولت است.
صنعت لبنیات کشور این روزها در یک وضعیت بغرنج قیمتی قرار گرفته است؛ نوسانات مداوم و عدم تعیین تکلیف مشخص برای قیمت محصولات لبنی، دغدغههای جدی را برای تمامی حلقههای این زنجیره، از دامدار و تولیدکننده گرفته تا مصرفکننده نهایی، به وجود آورده است. این در حالی است که لبنیات به عنوان یکی از مهمترین و حیاتیترین اقلام در سبد غذایی خانوار، مستقیماً بر سلامت و تغذیه جامعه تأثیر میگذارد. بلاتکلیفی کنونی در قیمتگذاری، موجب بروز بینظمی در بازار و افزایش نگرانیها شده است.
مشکل اصلی از آنجا ناشی میشود که هزینههای تولید، بهویژه قیمت شیر خام (که بارها در سال جاری با نوساناتی مواجه بوده)، هزینههای نهادههای دامی، دستمزد نیروی کار و هزینههای بستهبندی، رو به افزایش است. اما در مقابل، نرخ نهایی محصولات لبنی به صورت شفاف و منطقی تعیین نمیشود یا با تاخیرهای طولانی همراه است. این عدم توازن، صنعتگران را مجبور میکند تا برای حفظ حاشیه سود خود، یا کیفیت محصولات را کاهش دهند (همانند پدیده “شیر تو شیر” کردن که پیشتر گزارش شد) یا با زیان به تولید ادامه دهند، که در بلندمدت میتواند به کاهش تولید و حتی تعطیلی واحدها منجر شود.
از سوی دیگر، مصرفکنندگان نیز از این وضعیت ناراضی هستند. آنها با محصولاتی مواجه میشوند که گاهی کیفیت مورد انتظار را ندارند و یا قیمتشان به دلیل عدم نظارت کافی و شفافیت، به صورت غیرمنطقی نوسان میکند. این وضعیت، به کاهش سرانه مصرف لبنیات در کشور دامن میزند که پیامدهای منفی جدی برای سلامت عمومی، بهویژه در کودکان و نوجوانان، در پی دارد. برای برونرفت از این “برزخ” قیمتی، لزوم ورود فوری و قاطع دولت برای تعیین یک سازوکار پایدار و شفاف در قیمتگذاری محصولات لبنی، با در نظر گرفتن منافع تمامی ذینفعان، بیش از پیش احساس میشود.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:
بلاتکلیفی در تعیین قیمت لبنیات، نشانهای از ضعف در مدیریت یکپارچه زنجیره تامین غذا و تهدیدی جدی برای امنیت غذایی و سلامت جامعه است. از منظر فارمافود نیوز، لبنیات به عنوان منبع اصلی کلسیم و پروتئین، نقشی حیاتی در سلامت استخوان و رشد کودکان دارند؛ لذا هرگونه اختلال در دسترسی یا کاهش کیفیت آنها، پیامدهای جبرانناپذیری خواهد داشت. فشار بر تولیدکننده و نارضایتی مصرفکننده، ریشه در عدم شفافیت و ناهماهنگی در سیاستگذاریهای دولتی دارد. فارمافود نیوز تاکید دارد که دولت باید با رویکردی جامعنگر، ضمن حمایت از دامداران و صنایع لبنی برای پوشش هزینههای منطقی تولید، با یک سازوکار قیمتگذاری شفاف و عادلانه، هم کیفیت محصولات را تضمین کند و هم دسترسی مردم به لبنیات سالم و باکیفیت را با قیمت مناسب، پایدار سازد.