صنعت داروسازی در مسیر توسعه درمانهای جدید برای بیماریهای پیچیده، همواره با چالشها و گاهی شکستهایی مواجه است. شرکت آتای لایف ساینسز (Atai Life Sciences)، فعال در زمینه داروهای سلامت روان، اعلام کرده است که داروی تحقیقاتی آن با نام «اینیداسکامین» (RL-007)، که با نام تجاری «Recognify» نیز شناخته میشود، در کارآزمایی بالینی خود به نقطه پایانی اثربخشی اولیه (primary efficacy endpoint) دست نیافته است. این دارو با هدف بهبود اختلال شناختی مرتبط با بیماری اسکیزوفرنی طراحی شده بود؛ اختلالاتی نظیر مشکلات حافظه، توجه و تفکر که بخش قابل توجهی از بیماران اسکیزوفرنی را تحت تأثیر قرار میدهد و کیفیت زندگی آنها را به شدت کاهش میدهد.
اگرچه دادههای کارآزمایی نشاندهنده بهبودهای عددی در عملکرد شناختی و کلی بیماران تحت درمان با این دارو بود، اما این بهبودها از نظر آماری در مقایسه با گروه کنترل، معنیدار تلقی نشدند. این نتیجه، به معنای عدم موفقیت دارو در رسیدن به هدف اصلی مطالعه است که گامی ضروری برای ادامه توسعه و کسب تأییدیه رگولاتوری محسوب میشود. شکست در این کارآزمایی، پیامدهای مستقیمی برای شرکت آتای لایف ساینسز دارد و منجر به تغییر رویکرد این شرکت خواهد شد.
در پی این نتایج، آتای لایف ساینسز منابع خود را از داروی اینیداسکامین به سمت سبد محصولات تماماً متعلق به خود، بهویژه آنهایی که بر پایه ترکیبات روانگردان هستند، منتقل خواهد کرد. این سبد شامل داروهایی نظیر DMT و MDMA برای درمان اضطراب اجتماعی و افسردگی مقاوم به درمان است. همچنین، آتای در حال ادغام با شرکت بکلی سایتک (Beckley Psytech) است که کنترل برنامههای بالینی بیشتری، از جمله BPL-003 برای افسردگی مقاوم به درمان، را به دست خواهد آورد. این دارو اخیراً در یک مطالعه موفقیتآمیز بوده و قرار است وارد مرحله نهایی آزمایشات شود. این تغییر استراتژی، در حالی که راه را برای Recognify Life Sciences برای بررسی گزینههای استراتژیک دیگر برای توسعه آینده اینیداسکامین باز میگذارد، اما برای بیمارانی که به دنبال درمانهای جدید برای اختلالات شناختی اسکیزوفرنی بودند، به معنای انتظار بیشتر خواهد بود.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:
شکست داروی «اینیداسکامین» در کارآزمایی بالینی برای درمان اختلال شناختی اسکیزوفرنی، یادآور چالشهای عظیم در توسعه داروهای سلامت روان و میزان بالای ریسک در این حوزه است. از منظر فارمافود نیوز، در حالی که هر شکست در پژوهشهای دارویی ناامیدکننده است، اما بخشی جداییناپذیر از مسیر نوآوری است. این اتفاق، نشاندهنده پیچیدگی مغز انسان و بیماریهای روانی است که درمان آنها به مرشین نیازمند رویکردهای نوین و گاهی رادیکال است (همانند تمرکز آتای بر روانگردانها). فارمافود نیوز تاکید دارد که حتی شکستها نیز درسهای ارزشمندی برای جامعه علمی به ارمغان میآورند و سرمایهگذاری بر پژوهشهای بنیادی، حتی در حوزههای پرریسک، برای گشودن گرههای درمان بیماریهای مغز و اعصاب، حیاتی است.