مطالعهای در هلند از افت چشمگیر جمعیت زنبورهای شهری در دهههای اخیر خبر میدهد؛ پدیدهای که پیامدهای گستردهای برای اکوسیستم و تولید جهانی غذا به همراه دارد.
نتایج یک تحقیق ملی در هلند نشان میدهد که جمعیت زنبورهای شهری این کشور طی دهههای اخیر با کاهشی حدود ۶۵ درصدی مواجه شده است. بر اساس گزارش منتشرشده توسط پایگاه داده تنوع زیستی هلند، این کاهش نگرانکننده، حاصل ترکیبی از عوامل زیستمحیطی از جمله استفاده گسترده از آفتکشها، کاهش پوشش گیاهی متنوع در فضاهای شهری، گسترش ساختوسازهای بیرویه و تغییرات اقلیمی است. زنبورها نقش کلیدی در گردهافشانی گیاهان و در نتیجه تولیدات کشاورزی دارند و کاهش جمعیت آنها میتواند اثرات مخربی بر زنجیره تأمین غذایی بگذارد.
در واکنش به این بحران، برخی از شهرداریهای هلند اقداماتی از جمله ایجاد زیستگاههای مصنوعی برای زنبورها (موسوم به «هتل زنبور»)، افزایش کاشت گیاهان بومی در فضاهای عمومی و اعمال محدودیت بر استفاده از مواد شیمیایی در محیطهای شهری را آغاز کردهاند. با این حال، متخصصان محیط زیست هشدار دادهاند که این اقدامات بدون تدوین یک برنامه جامع ملی و مشارکت فراگیر مردم و صنایع، نمیتواند روند نزولی جمعیت گردهافشانها را متوقف کند. دادههای منتشر شده همچنین نشان میدهد بیش از نیمی از گونههای زنبور بومی هلند در فهرست گونههای در معرض خطر قرار گرفتهاند.
مطابق با اعلام انستیتو تحقیقات زیستمحیطی اروپا، تأثیر مستقیم کاهش زنبورها تنها محدود به طبیعت نیست، بلکه بر اقتصاد و امنیت غذایی نیز سایه میافکند. بسیاری از میوهها، سبزیجات و دانهها به گردهافشانی وابستهاند و کاهش زنبورها میتواند منجر به کاهش تولید و افزایش قیمتها شود. این بحران، همزمان هشداری برای کشورهای دیگر نیز محسوب میشود که در معرض روند مشابهی قرار دارند و هنوز سیاست منسجمی برای حفاظت از گردهافشانها تدوین نکردهاند.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:
کاهش چشمگیر جمعیت زنبورها در هلند نمادی از بحرانی فراگیرتر است که آینده کشاورزی، تنوع زیستی و سلامت غذایی را تهدید میکند. زنبورها نهفقط گردهافشان، بلکه بازیگران خاموش امنیت غذایی جهان هستند. بحران حاضر، بیانگر این واقعیت است که شهرها و دولتها نمیتوانند نسبت به فروپاشی تدریجی تعادل زیستی بیتفاوت باشند. از منظر فارمافود نیوز، این مسئله نهتنها نیازمند واکنش فوری در قالب اصلاح سیاستهای کشاورزی و کنترل مصرف آفتکشهاست، بلکه مستلزم بازنگری در نحوه تعامل ما با محیط زیست است. زنبورها تنها در صورت وجود اکوسیستم سالم به حیات خود ادامه میدهند؛ و حفاظت از آنها، در حقیقت حفاظت از زنجیرهای است که بشر نیز جزئی از آن است.