توسط : با وجود تولید بی‌سابقه ۳.۵ میلیون تن مرکبات در مازندران، ضعف زیرساخت‌ها، چالش‌های ترانزیتی و پیچیدگی‌های بازارهای جهانی، صادرات این محصول را به یک “معما” تبدیل کرده است؛ کارشناسان خواستار آرایش جدید اقتصادی دولت برای گشودن قفل بازارهای جهانی هستند.
استان مازندران، قطب تولید مرکبات در ایران، با تولید سالانه ۳.۵ میلیون تن از این محصول، نه تنها نیاز داخلی را برطرف می‌کند، بلکه با مازاد قابل توجهی برای صادرات مواجه است. با این حال، علی‌رغم این ظرفیت عظیم، صادرات مرکبات از این استان به بازارهای جهانی همچنان با چالش‌های جدی و تکراری روبروست که آن را به یک “معما” تبدیل کرده است. این وضعیت، منجر به نارضایتی باغداران و تضییع پتانسیل‌های ارزی کشور می‌شود. کارشناسان معتقدند حل این معما نیازمند یک “آرایش جدید اقتصادی” از سوی دولت است.
ضعف زیرساخت‌های صادراتی، نبود ناوگان مناسب ترانزیتی و هزینه‌های بالای حمل‌ونقل، از مهمترین موانعی هستند که مانع از دستیابی مازندران به یک بسته جامع صادراتی شده‌اند. علاوه بر این، عدم رعایت برخی استانداردهای بین‌المللی از جمله پرهیز از برداشت زودهنگام و رنگ‌آوری مصنوعی مرکبات (که در گذشته مطرح بوده)، و همچنین نیاز به فرآوری و بسته‌بندی متناسب با سلیقه و الزامات بازارهای هدف، از دیگر چالش‌هاست. برخی مشکلات گمرکی، از جمله کارشکنی‌ها در گمرک آستارا و عدم امکان ثبت اظهارنامه گمرکی در مبدأ مازندران، نیز بر پیچیدگی این مسیر افزوده است.
با این حال، امیدهایی برای گشایش این معما وجود دارد. مقامات استانی به دنبال راه‌اندازی مرکز پرتودهی گاما و پلاسما هستند که می‌تواند با ضدعفونی محصولات کشاورزی، روند صادرات مرکبات را شتاب بخشد. همچنین، مذاکراتی برای فعال‌سازی منطقه آزاد تجاری مازندران در جریان است که می‌تواند با ارائه معافیت‌های گمرکی و مشوق‌های سرمایه‌گذاری، به تسهیل صادرات کمک کند. تلاش‌ها برای حل مشکلات ثبت اظهارنامه گمرکی در خود استان و بهبود هماهنگی با شرکای تجاری کلیدی مانند چین نیز ادامه دارد. این اقدامات نشان می‌دهد که عزم برای حل مشکلات و بهره‌برداری از ظرفیت صادراتی مرکبات وجود دارد.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:تولید ۳.۵ میلیون تنی مرکبات در مازندران، پتانسیل بی‌بدیلی برای تقویت اقتصاد کشاورزی و ارزآوری کشور است. از منظر فارمافود نیوز، “معمای صادرات” این محصول، نه صرفاً یک چالش بازرگانی، بلکه نیازمند یک رویکرد جامع و ملی در توسعه زنجیره ارزش و سیاست‌گذاری تجاری است. ضعف در زیرساخت‌های صادراتی، عدم انطباق با استانداردهای جهانی (نظیر اجتناب از رنگ‌آوری مصنوعی) و مشکلات لجستیکی، موانعی هستند که باید با “آرایش جدید اقتصادی دولت” و همکاری بخش خصوصی برطرف شوند. فارمافود نیوز تاکید دارد که سرمایه‌گذاری در فرآوری، بسته‌بندی، بازاریابی هوشمند و تسهیل قوانین گمرکی، کلید اصلی برای تبدیل این مازاد تولید به یک مزیت رقابتی پایدار در بازارهای جهانی و حمایت از معیشت باغداران است.
