توسط : در راستای تلاش‌های دولت برای ایجاد شفافیت، عدالت و جلوگیری از سوءاستفاده در چرخه تامین و توزیع کالاهای اساسی، نظام هوشمندسازی یارانه آرد و نان، که به “کارت نان” شهرت یافته، به عنوان یک ابزار کارآمد در حال اجراست. این طرح، فراتر از یک تغییر ساده در نحوه پرداخت، به دنبال اصلاحات ساختاری در مدیریت یارانه نان است تا اطمینان حاصل شود که حمایت‌های دولتی مستقیماً به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد و نهادهای واسطه نتوانند از تفاوت قیمت‌ها سود ببرند. نان، به عنوان اصلی‌ترین و پرمصرف‌ترین کالای غذایی در سبد خانوار ایرانی، از اهمیت استراتژیکی برخوردار است و هرگونه ساماندهی در بازار آن، مستقیماً بر معیشت میلیون‌ها نفر تأثیر می‌گذارد.
مکانیزم عملکرد این نظام هوشمند بر پایه استفاده از پایانه‌های فروشگاهی (POS) در نانوایی‌ها استوار است. مشتریان با استفاده از کارت‌های بانکی موجود خود (یا کارت‌های اختصاصی طرح)، هزینه نان را پرداخت می‌کنند. در این سیستم، نانوایان آرد را با قیمت آزاد یا نزدیک به بازار تهیه کرده و سپس مابه‌التفاوت قیمت یارانه آرد و نان، به صورت هوشمند از سوی دولت به حساب آن‌ها واریز می‌شود. این شیوه، نانوایی‌ها را از انگیزه فروش آرد یارانه‌ای در بازار آزاد باز می‌دارد و موجب می‌شود آرد تخصیصی به درستی در فرآیند تولید نان مصرف شود. همچنین، داده‌های لحظه‌ای از میزان پخت و مصرف نان به دست می‌آید که به برنامه‌ریزی دقیق‌تر کمک می‌کند.
اهداف این نظام هوشمند، گسترده و چندوجهی است. در درجه اول، این طرح به شفافیت کامل در زنجیره تامین آرد و نان کمک می‌کند و امکان رصد کالا از مبدأ تا مقصد را فراهم می‌آورد. ثانیاً، با مقابله با قاچاق و انحراف آرد یارانه‌ای، به جلوگیری از اتلاف منابع ملی و سوءاستفاده‌های اقتصادی یاری می‌رساند. ثالثاً، با تثبیت قیمت نان برای مصرف‌کننده نهایی، عدالت اجتماعی را در دسترسی به این کالای حیاتی ارتقا می‌بخشد. این نظام، در بلندمدت به افزایش کارایی اقتصادی و پایداری در تأمین نان کشور منجر خواهد شد و دغدغه‌های مربوط به کمبود یا گرانی غیرمنطقی نان را کاهش می‌دهد.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:
اجرای نظام هوشمندسازی یارانه آرد و نان، گامی بلند در مسیر تحول دیجیتال و شفافیت اقتصادی در حوزه کالاهای اساسی است. از منظر فارمافود نیوز، این رویکرد نه تنها به مقابله با فساد و رانت در تخصیص یارانه آرد کمک می‌کند، بلکه با تضمین دسترسی عادلانه مردم به نان با قیمت ثابت، مستقیماً بر امنیت غذایی و رفاه عمومی تأثیر می‌گذارد. در حالی که چالش‌های فنی و اجرایی در ابتدای کار ممکن است وجود داشته باشد، منافع بلندمدت این طرح در بهینه‌سازی مصرف منابع، کنترل تورم و افزایش اعتماد عمومی، قابل انکار نیست. فارمافود نیوز تاکید دارد که تداوم و توسعه چنین سامانه‌هایی، کلید اصلی برای حکمرانی مطلوب در بخش غذا و اطمینان از این است که مهمترین قوت مردم، همیشه با کیفیت مناسب و قیمت عادلانه در دسترس همگان قرار گیرد.
