در سالهای اخیر، پروژههای توسعهای، بهویژه در بخش مدیریت منابع آب، همواره با چالشهای زیستمحیطی روبرو بودهاند. در همین راستا، خبر مخالفت قاطع کمیته ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست با ساخت سد «ماندگان» در استان کهگیلویه و بویراحمد، به یک موضوع مهم تبدیل شده است. این کمیته، پس از بررسیهای دقیق و ارزیابیهای جامع زیستمحیطی، به این نتیجه رسید که احداث این سد میتواند پیامدهای مخرب و جبرانناپذیری برای اکوسیستم منطقه داشته باشد. این مخالفت، نشاندهنده یک تضاد عمیق میان اهداف توسعهای و ضرورت حفظ محیط زیست است.
دلایل اصلی مخالفت کمیته ارزیابی سازمان محیط زیست با این پروژه، به چندین جنبه زیستمحیطی بازمیگردد. آسیب به منابع آبی پاییندست، تخریب جنگلها و مراتع منطقه، تأثیرات منفی بر تنوع زیستی، و همچنین تغییرات در اقلیم محلی از جمله مهمترین نگرانیهای مطرحشده هستند. این نگرانیها، به ویژه در شرایطی که کشور با بحران کمآبی و خشکسالیهای مداوم دست و پنجه نرم میکند، از اهمیت بالایی برخوردارند. سازمان محیط زیست معتقد است که پیش از هرگونه اقدام برای ساخت سد، باید تمامی ابعاد زیستمحیطی پروژه به دقت مورد بررسی قرار گیرد و اطمینان حاصل شود که فواید آن، بر پیامدهای منفیاش غالب است.
مخالفت با ساخت سد ماندگان، پیامدهای گستردهای برای سیاستهای آبی و محیط زیست کشور به همراه خواهد داشت. این تصمیم، به عنوان یک الگو، میتواند بر سایر پروژههای سدسازی که بدون ارزیابیهای زیستمحیطی کافی آغاز شدهاند، تأثیر بگذارد و لزوم یک رویکرد جامع و پایدار در مدیریت منابع آب را برجسته سازد. این وضعیت، نیازمند یک هماهنگی کامل میان وزارت نیرو (مجری سدسازی) و سازمان محیط زیست (نهاد نظارتی) است تا پروژههای توسعهای، به قیمت نابودی منابع طبیعی و اکوسیستمهای حیاتی کشور تمام نشود. در نهایت، این چالش، آزمونی جدی برای تعهد دولت به توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست است.
تحلیل نهایی فارمافود نیوز:
مخالفت سازمان محیط زیست با ساخت سد ماندگان، نشانهای از تنش اجتنابناپذیر میان توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست است. از منظر فارمافود نیوز، در شرایطی که بحران آب، امنیت غذایی کشور را تهدید میکند، سدسازی به عنوان یک راهکار برای تأمین آب کشاورزی مطرح است. اما ساخت سدهای بدون ارزیابی زیستمحیطی، میتواند با نابودی اکوسیستمها و تالابها، پیامدهای مخربی برای سلامت خاک و آب به همراه داشته باشد که در بلندمدت، خود، امنیت غذایی را به خطر میاندازد. فارمافود نیوز تاکید دارد که توسعه پایدار، نیازمند یک رویکرد همهجانبه است که در آن، پروژههای توسعهای، با در نظر گرفتن تمامی ابعاد زیستمحیطی و اجتماعی، به اجرا گذاشته شوند تا منافع اقتصادی، به قیمت نابودی منابع حیاتی کشور تمام نشود.